kl kz



>
Аудан паспорттары
Шемонаиха ауданы
Шығыс Қазақстан облысы
Өскемен қаласы
Риддер қаласы
Алтай ауданы
Глубокое ауданы
Зайсан ауданы
Катонқарағай ауданы
Күршім ауданы
Самар ауданы
Тарбағатай ауданы
Ұлан ауданы
Өңірлік мерзімді басылымдар
Шығыс Қазақстан Интернетте
Қала мен аудан әкімшіліктері
Мәдениеті мен өнері
Облыс басқармалары
ШҚО жұмыс орындары
Солдатты қалай іздеу керек?
Туристерге
Тарих беттерінен
Ескерткіштер
Өскемен жайлы не білесіз?
Өскемен қаласының тарихы
Өскемен қаласындағы көшелер тарихы
Маңызды оқиғалар
ШҚО ауылдарының тарихы
«Туған өлкем – тұнған тарих» дәрістер циклы
Тәуелсіздік хроникасы
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
Алтын Алтай фольклоры
Алтай аңыздары
Шығыс Қазақстанның музыкалық мұрасы
Шығыс Қазақстанның әдеби мұрасы
Өлке табиғаты
Табиғи қорықтар
Табиғи ресурстар
Шығыс Қазақстанның 25 ғажайып орны
Шығыстың шипажайлары
Барлық-Арасан шипажайы
«Баян» шипажайы
Рахман қайнары
Уба шипажайы
Киелі орындар
Берел қорымы
Қоңыр әулие үңгірі
Шілікті алқабы
Ашутас
«Алаш арыстары» үйі (Семей қ.)
Семей полигоны құрбандарына арналған «Өлімнен де күшті» монументі (Семей қ.)
Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалды үйі (Семей қ.)
«Абай-Шәкәрім» мемориалдық кешені
Қозы Көрпеш пен Баян сұлу мазары
Мұзтау
Абылайкит
Өлкетану альманағы
Өлкетану альманағы 2024
Өлкетану альманағы 2023
Өлкетану альманағы 2022
Өлкетану альманағы 2021
Өлкетану альманағы 2020
Өлкетану альманағы 2019
Өлкетану альманағы 2018
Өлкетану альманағы 2017
Өлкетану альманағы 2016
Өлкетану альманағы 2015
Өлкетану журналы 2014
Өлкетану альманағы 2013
Әріптестеріміздің шығармашылығы
Геология
Өлке зерттеушілері
Тарих. Этнография. Мәдениет
Қаламгерлер жайында
Білім беру
Ономастика
Дін
Шығыс Қазақстан соғыс жылдарында
Соғыс балалары
Кеңес Одағының батырлары
Ардагерлер еске алады
Соғысқа қатысушылар
Партизандар қозғалысы
Сұрапыл жылдар хроникасы
Тылдағы аналар
Тылдағы ерен еңбек
30 - Гвардиялық дивизия
Брест қамалын қорғауға қатысқан шығысқазақстандықтар
Еңбек армиясы
Бейнетоптама
Мультимедиялық топтама
Шығыс Қазақстанның әдеби және есте қаларлық орындары
Қ. Мұхамедханов: библиографиялық көрсеткіш
Виртуалды көрмелер
#Әуезов125

Қазақстан - Ұлы Дала Елі

ulydala ru

Құрметті оқырман!

Назарларыңызға 2018 жылға арналған айтулы күндер тізбесін ұсынамыз! Шығыс өңірі бойынша назардан тыс қалған айтулы датаны білсеңіз, хабарласыңыз.  Біздің  электронды адрес: spravka@pushkinlibrary.kz

Қаңтар         
 1 қаңтар

Социалистік Еңбек Ері, ғалым- зоотехник, Қазақ ССР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Шайхисляма Мусиннің туғанына 85 жыл (1933)

 

 2 қаңтар

  Абай ауданының тумасы, ақын Қалқаман Сарин 40 жаста (1978)

 

 8 қаңтар

Бесқарағай ауданының тумасы, сазгер Жолан (Жолдыбай) Дәстеновтің туғанына 75 жыл (1943-1991)

 

 10 қаңтар

 Абай ауданының тумасы, ауыз әдебиетін зерттеуші, Абай мұрасын насихаттаушы Сейітқали Қарамендиннің туғанына 105 жыл (1913-1997)

 

 10 қаңтар  

 Жаңа Семей ауданының тумасы, сазгер-әнші Болат Сыбановтың туғанына  80 жыл (1938-1998) 

 

 15 қаңтар

 Ертіс, Үлбі өзендірінде салынған ірі көпір құрылыстарының жетекшісі,  Қазақ ССР-нің Құрметті құрлысшысы, Өскемен қаласының Құрметті азаматы Евгений Александрович Тетерскийдің туғанына 80 жыл (1938-2007)

 

 15 қаңтар

 Тарбағатай ауданының тумасы, педагогика ғылымының докторы, профессор, КСРО, Қазақ КСР-і Оқу-ағарту ісінің үздігі Иманмәлік Нұғымановтың туғанына 90 жыл (1928-2000)

 

 17 қаңтар

Абай ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар

Аягөз ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар

Бесқарағай ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Бородулиха ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Жарма ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Зайсан ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Зырян ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Катонқарағай ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Күршім ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Тарбағатай ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Ұлан ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Үржар ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 17 қаңтар 

Шемонаиха ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)

 

 21 қаңтар

 Өскемен қаласында тұңғыш радио торабы жұмыс істей бастады. (1928)

 

 22 қаңтар

Шемонаиха аудандық кітапханасының құрылғанына 95 жыл (1923)

 

 28 қаңтар 

 Семей өңірінің тумасы, ақын-ғалым, әдебиеттанушы, абайтанушы Мұрат Сұлтанбековтың туғанына 80 жыл (1938)

 

 30 қаңтар

 Алтай өлкесін зерттеуші Григорий Ефимович Щуровскийдің  туғанына 215 жыл (1803-1884)

 

 қаңтар

 «Охотник Алтая» әдеби –көркем журналының тұңғыш саны жарық көргеніне 95 жыл (1923)

 

 Ақпан 
 13 ақпан

Тарбағатай ауданының тумасы, медицина ғылымының докторы, профессор Төлебай Рақыпбековтің туғанына 65 жыл (1953)

 

 15 ақпан 

 Бородулиха ауданының тумасы, Кеңес Одағының Батыры Ф. Я. Серединнің туғанына 100 жыл (1918-1943)

 

 17 ақпан

Жамбыл атындағы ШҚ облыстық драма театрының актері, режиссер, ҚР мәдениет қайраткері Олег Петрович Маципулоның туғанына 70 жыл (1948)

 

 28 ақпан

Абай ауданының тумасы, Абай қорының президенті, жазушы, абайтанушы Балтабек Ерсәлімұлының туғанына 80 жыл (1938)

 

 28 ақпан

 Тарбағатай ауданының тумасы, ақын Әбубәкір Қайранның туғанына 60 жыл (1958)

 

 ақпан

 «Абай» журналының жарыққа шыққанына 100 жыл (1918)

 

 Наурыз   
 2 наурыз

 Қатонқарағай ауданының тумасы, жазушы Тоқтар Нұржақыпұлы Мағзұмовтың туғанына 60 жыл (1958)

 

 6(19) наурыз

 Үш мәрте Кеңес Одағының батыры, ұшқыш, Өскемен қаласының Құрметті азаматы   Александр Иванович Покрышкиннің туғанына 105 жыл. (1913 – 1985)

 

 7 наурыз

 Семей өңірінің тумасы, СССР композиторлар Одағының мүшесі (1977), Латиф Хамиди атындағы музыка мектебінің директоры Мәуіт Сабырбекұлы Рахымбаевтың туғанына 70 жыл (1948)

 

 8 наурыз

 Жарма ауданының тумасы, актриса Шайза (Шаһизада) Ахметованың туғанына 70 жыл (1948 -1998)

 

 8 наурыз

 Үржарлық ақын Кәп Құмарұлының туғанына 85 жыл. (1933-2009)

 

 12 наурыз

 ҰОС қатысушы, Өскемен қалалық Халық депутаттары Кеңесінің төрағасы (1968-1980), Өскемен қаласының Құрметті азаматы Василий Севастьянович Карпенконың туғанына 95 жыл (1923)

 

 14 наурыз

 Өскемен қаласының билігі Совдеп төрағасы Яков Ушановтың (1891-1918) қолына өткеніне  95 жыл

 

 15 наурыз

Өскемен телеорталығының алғашқы хабар бергеніне  60 жыл (1958 ж.)

 

 15 наурыз

Невзоровтар отбасының бейнелеу және өнер мұражайының ашылғанына 30 жыл (1988)

 

 17 наурыз

 Семей өңірінің тумасы, дәстүрлі әнші Жоламан Құжымановтың туғанына 60 жыл (1958)

 

 20 наурыз

 Кеңес Одағының батыры Тимофей Петрович Васильевтің туғанына  100 жыл (1918-2004)

 

 21 наурыз

 Шемонаиха ауданының тумасы, Кеңес Одағының батыры Федор Матвеевичтің Сафоновтың туғанына 95 жыл (1923-2008)

 

 22 наурыз

 Зайсан ауданының тумасы, балалар жазушысы, публицист Марат Қабанбаевтың туғанына 70 жыл (1948-2000)

 

 25 наурыз

 Өлкетанушы, ағартушы, ауыл тілшісі  Прокофий Григорьевич Харламовтың туғанына 130 жыл (1888-1971)

 

 25 наурыз

 Семей қаласының тумасы, Кеңес Одағының Батыры Григорий Селиверстович Окуневтің туғанына 95 жыл (1923-2002)

 

 25 наурыз

 Жарма ауданының тумасы, актер, режиссер Халел Шәженовтің туғанына 110 жыл (1908-1943)

 

 29 наурыз

 Жармалық Кеңес Одағының Батыры Петр Григорьевич Карелиннің туғанына 95 жыл(1923- 1944)

 

 26 наурыз

 Семей қаласының тумасы, әйгілі диктор Әнуарбек Байжанбаевтың туғанына 95 жыл (1923-1989)

  

 Сәуір
 1 сәуір 

 Кеңес Одағының Батыры Николай Евсеевич Луттың туғанына 100 жыл (1918-1944)

 

 2 сәуір

 «Иртыш» (Трудовое время) газетінің  бірінші саны шыққанына 100 жыл (1918)

 

 3 сәуір

 Абай ауданының тумасы, әнші, өлкетанушы Кенжеғали Мыржықбайдың туғанына 65 жыл (1953)

 

 10 сәуір

 «Рудный Алтай» газетінің шыға бастағанына 100 жыл (1918 ж.)  Әр жылдары газет аты «Голос Алтая», «Известия», «Советская власть», «Смычка», «Крестьянский труд», «Прииртышский  коммунар», «Большевик Алтая», «Знамя коомунизма» болып өзгеріп отырды.

 

 10 сәуір

 Абай ауданының тумасы, әдебиеттанушы, ғалым, аудармашы Есенгелді Жақыповтың туғанына 90 жыл (1928)

 

 11 сәуір

 Абай ауданының тумасы, Қазақ күресінен ҚР спорт шебері, ҚР бірнеше дүркін чемпионы және түйе балуаны, халықаралық дәрежедегі төреші, ҚР еңбегі сіңген жааттықтырушы Шыңғысбек Тұрсыновтың туғанына 55 жыл (1963)

 

 12 сәуір

 Зайсан ауданының тумасы, жазушы Асқар Алтайдың туғанына 55 жыл (1963)

 

 12 сәуір

 Казгипроцветмет  (бұрынғы Алтайгипроцветмет) мекемесінің құрылғанына 70 жыл   (1948)

 

 13 сәуір Абай ауданының тумасы, тарих ғылымдарының докторы, профессор, ҚР-ның еңбек сіңірген қайраткері Төлтай Балақаевтың туғанына 95 жыл (1923-2003)
 17 сәуір  Күршім ауданының тумасы, суретші, карикатурашы Айдарбек Ғазизұлының туғанына 60 жыл (1958)
 17 сәуір  Семей мемлекеттік өртке қарсы қызметінің құрылғанына  100 жыл (1918 )
 20 сәуір  Зайсан ауданының тумасы, ақын Әбубәкір Нілібаевтың туғанына 90 жыл (1928-2014)
 23 сәуір   Ұлан ауданының тумасы, Қазақстанның Халық қаһарманы, партизан-жазушы, Қасым Қайсеновтың туғанына 100 жыл (1918-2007)
 26 сәуір  Ұлан ауданының тумасы, медицина ғылымының докторы, «Республикалық Диогностикалық Орталық» АҚ Бас директоры Қадыр Тоқтамысұлы Омаровтың туғанына 70 жыл. (1948)
 28 сәуір Семей былғары-тері зауытының іске қосылғанына 90 жыл (1928)
 28 сәуір  Абыралы ауданының тумасы, әнші Әміре Қашаубаевтың туғанына 130  жыл  (1888-1934 жж.)
 30 сәуір Өскемен қаласында Үлбі және Октябрь аудандарының құрылғанына 45 жыл. (1973)
 30 сәуір Глубокое ауданының тумасы, Өскемен педагогикалық институтының тұңғыш ректоры, Қазақ ССР Жоғарғы мектебінің еңбек сіңірген қызметкері, ҰОС қатысушы ШҚТУ-дың құрметті профессоры Юмаш Кәрімұлы Увалиевтің туғанына 95 жыл (1923-2008)
 Мамыр 
 1 мамыр  Абай ауданының тумасы, ақын, ғалым филология ғылымдарының докторы Бауыржан Жақыптың туғанына 55 жыл (1963)
 2 мамыр  Ұлан ауданының тумасы, тілтанушы, ғалым, филология ғылым докторы, ҚҒА кореспондент-мүшесі Кәкен Ахановтың туғанына 90 жыл (1928-1978)
 4 мамыр  Ұлан ауданының тумасы, ғалым, филология ғылымының докторы, академик Зәки Ахметовтың туғанына 90 жыл (1928-2002)
 5 мамыр  Шемонайха ауданының тумасы, жазушы Анатолий Степанович Ивановтың туғанына 90 жыл.  (1928–1999)
 8 мамыр  Өлкетанушы Николай Семенович Рахваловтың туғанына 120 жыл (1898 -1984)
 9 мамыр  Аягөз ауданының тумасы, сазгер Бекен Жылысбаевтың туғанына 95 жыл (1923- )
 11 мамыр  Өскемен қаласының тумасы, филология ғылымдарының докторы, С. Аманжолов атындағы ШҚМУ-нің профессоры Вера Андреевна Кудрявцеваның туғанына 65 жыл. (1953)
 12 мамыр Семей губерниясы, Шүлбі болысының тумасы,  Мәскеу мемлекеттік көпшілік тарихи кітапханасының түңғыш директоры, тарих ғылымдарының докторы,   кітапхана және қоғам қайраткері Николай Никифорович Яковлевтің туғанына 120 жыл. (1898-1970)
14 мамыр Қазақстан Республикасы Мемлекетік банкінің қазақстандық «Теңге монет сарайы» Республикалық мемлекеттік мекемесінің ашылғанына  20 жыл (1998 ж 14 мамыр ҚР №437 Үкіметтің Қаулысы бойынша, Президен Жарлығына сәйкес, «ҚР Ұлттық Банкі туралы» заңының күші бар, ҚР Ұлттық Банкінің «Қазақстан теңге сарайы» РМК-на қайта құрылған.)
 25 мамыр  Күршім ауданының тумасы, әнші, шәкәрімтанушы, ҚР мәдениет қайраткері, Келденбай Раузаұлы Өлмесековтің туғанына 65 жыл (25.05.1953.- 29.07.2011. Алматы)
 27 мамыр  Шемонаиха ауданының тумасы, ақын, суретші Р. И. Шушаковтың туғанына 70 лет (1948)
 мамыр  В. И. Ленин атындағы қорғасын-мырыш комбинаты партия және қоғам қайраткері, Өскемен қаласының Құрметті азаматы Давид Наумович Додиннің туғанына  120 жыл (1898)
 Маусым
 1 маусым   Үржар ауданының тумасы, әнші Махмұт Тойкеновтің туғанына 55 жыл  (1963)
 3 маусым Өскемен су электр станциясының бірегей бір камералы шлюзінің іске қосылғанына 65 жыл (1953) 
 4 маусым  Жазушы, драматург, қоғам қайраткері, Семей губерниялық атқару комитеті әкімшілік бөлімінің меңгерушісі (1923-1925)  болған Орынбек Бековтің туғанына 120 жыл (1898-1973)
 8 маусым  Қазақ ССР түсті металлургия  Министрлігі «Алтайзолото» кен-байыту комбинатының негізі қаланғанына 85 жыл (Семей, 1933)
 13 маусым  Тарбағатай ауданының тумасы, ғалым, ауыл шаруашылық ғылымдарының докторы Болат Райысовтың туғанына 65 жыл (1953)
 14 маусым   Үлкеннарын ауданындағы Хайрузов ГЭС-інің  іске қосылғанына 90 жыл (1928 )
 15 маусым  Өскеменде алғашқы өрт сөндіру командасының құрылғанына 160 жыл (1853)
 17 маусым  «Алтайсвинецстрой» тресі меңгерушісінің орынбасары болған, құрылысшы, Өскемен қаласының Құрметті азаматы Павел Лукич Чижиковтың туғанына  105 жыл. (1913- )
 23 маусым  Семей қаласының тумасы, техника ғылымдарының докторы, профессор, ҚҒА корреспондент мүшесі Жамал Қаңлыбаеваның туғанына 95 жыл (1923-1974)
 23 маусым  Медицина ғылымдарының докторы, профессор Нұрлан Құбайдоллаұлы Шаймардановтың туғанына 55 жыл (1963)
 25 маусым  Аягөз ауданының тумасы қоғам және мемлекет қайраткері, , бұрынғы Семей облысының бірінші хатшысы Кешірім Бозтаевтың туғанына 85 жыл (1933-1999)
 25 маусым  Бородулиха ауданының тумасы, Кеңес Одағының батыры И. Т. Гулькиннің туғанына  95 жыл (1923-1945)
 29 маусым  Тарбағатай ауданының тумасы, жазушы, журналист Қайнар Олжайдың туғанына 60 жыл (1958)
 Шілде
 1 шілде Шығыс Қазақстан облысы ішкі істер басқармасының бастығы (1964-1983) болған,  Өскемен қаласының Құрметті азаматы, генерал Зәкәрия Жексеновтың туғанына 105 жыл. (1913-2005) 
 5 шілде Семей облысының  ең бірінші елтаңбасының бекітілгеніне 140 жыл (1878 )
 8 шілде Үржар ауданының тумасы, академик, Қазақстан Ұлттық жаратылыстану ғылымдары академиясының вице-президенті  Еренғайып Омаровтың туғанына 70 жыл (1948)
 10 шілде  Зайсан ауданының тумасы, Семей мемлекеттік медициналық университетінің профессоры 50 ден астам патенттің иесі, Ахметқали Зайнолдаұлы Дюсуповтың туғанына 70 жыл. (1948)
 12 шілде  Ұзақ жылдар Зырян ауданында тұрған, Кеңес Одағының Батыры Павел Тимофеевия Брилиннің туғанына 100 жыл (1913-1969)
 15 шілде  Ұлы Отан соғысына қатысушы, жазушы П.М. Седешовтың туғанына 100 жыл (1918- 2011)
 20 шілде  Суретші Мұратбек Жанболатұлының туғанына 70 жыл (1948-2006)
 23 шілде Тарбагатай ауданының тумасы, Семей, Өскемен  қалаларының  бұрынғы әкімі, Тарбағатай ауданының, Өскемен қаласының Құрметті азаматы Амангелді Қажыбаевтың туғанына 75 жыл (1943)
24 шілде (11 шілде) Абай ауданының тумасы, көрнекті ақын, ойшыл ғалым Шәкәрім Құдайбердіұлының туғанына 160 жыл (1858 - 1931)
 27 шілде  Бесқарағай ауданының тумасы, сазгер, қоғам қайраткері Төлеген Мұхамеджановтың туғанына 70 жыл (1948)
 Тамыз 
 5 тамыз Семей қаласының құрылғанына 300 жыл (1718)
 8 тамыз  Аягөз ауданының тумасы, кино және театр актері Дінмұхамед Әкімовтің туғанына 70 жыл (1948)
 12 тамыз  Көкпекті ауданының тумасы, Алаш қозғалысының көрнекті өкілі, Алашорда үкіметінің мүшесі Отыншы Әлжановтың туғанына 140 жыл (1873-1918)
 15 тамыз Ұзақ жылдар Семей қаласында тұрған, Кеңес Одағының Батыры Михаил Михаилович Медведевтің туғанына 95 жыл (1923-1977)
 15 тамыз Бородулиха ауданының тумасы, Кеңес Одағының Батыры М. К. Меркуловтың туғанына 100 жыл (1918-1990)
 16 тамыз Алтай өлкесін зерттеуші П. А. Чихачевтың туғанына 210 жыл (1808-1890)
 20 тамыз Орал облысының тумасы, Қазақ ССР-нің еңбек сіңірген мұғалімі, Өскемен қаласының Құрметті азаматы Геннадий Константинович Богашовтың туғанына 110 жыл (1908-1981)
 25 тамыз  Семей өңірінің тумасы, математик, физика-математика ғылымдарының докторы Т. Амановтың туғанына 95 жыл (1923 -1978)
 25 тамыз  Ұлы Отан соғысына қатысушы, ғалым-тарихшы, өлкетанушы Андрей Викторович Потаповтың туғанына 95 жыл (1923-1987)
 тамыз  Жармалық айтыскер ақын Сапарғали Әлімбетовтың туғанына 130 жыл (1888-1954)
 Қыркүйек
 2 қыркүйек  Катонқарағай ауданының тумасы, ҰОС қатысушы, Социалистік Еңбек Ері, қоғам қайраткері Бошай Кітапбаевтың туғанына 95 жыл. (1923-2015)
 5 қыркүйек  Үржар ауданының тумасы, дәстүрлі әнші Еркін Шүкімановтың туғанына 45 жыл (1973)
 5 қыркүйек Семей Мемлекеттік Медицина академиясының  құрылғанына  65 жыл (1953) (бұрынғы Семей медицина институты)
 10 қыркүйек         Жарма ауданының тумасы, химия ғылымының докторы, профессор, Қазақстан ғылым академиясының мүшесі Ахметжан Шәріпқановтың     туғанына 110 жыл (1908- 2001)
 11 қыркүйек Семей өлкетану мұражайының ашылғанына 135 жыл (1883)
 13 қыркүйек Семей қаласының тумасы, Кеңес Одағының Батыры  В. В. Буторинның туғанына 120  жыл (1898)
 13 қыркүйек  Семей қаласының тумасы,  педагог, балетмейстер, Қазақстанның халық әртісі, Қазақстан Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, танымал биші Болат Аюхановтың туғанына 80 жыл (1938)
 13 қыркүйек  Журналист, өлкетанушы, Жоғарғы Ертіс кеме шаруашылығы бастығының бұрынғы орынбасары, Колпашов өзен портының директоры (1959-1975), Еңбек Қызыл Ту орденінің иегері, Илья Сергеевич Зыряновтың туғанына 105 жыл (1913-2007)
 13 қыркүйек  Большенарым (қазіргі Катонқарағай) ауданының тумасы, Ұлы Отан соғысына қатысушы, Лениногор (Риддер) қаласының Құрметті азаматы, жазушы Николай Андреевич Горбачевтің туғанына 95  жыл (1923-2000)
 18 қыркүйек  Семей өңірінің тумасы, әнші, сазгер Аймұханбет Бейсенбековтің туғанына 70 жыл (1948)
 18 қыркүйек  Зырян ауданының тумасы, Совет Одағының батыры Михаил Терентьевич Хариннің туғанына 95 жыл (1923 – 1991.)
 23 қыркүйек Семей қалалық педагогикалық колледжінің негізі қаланғанына 115 жыл (1903)
 24 қыркүйек  «Знаменский собор» тарихи-сәулет ескерткішінің ашылғанына 230 жыл (1788)
 24 қыркүйек  Зайсан ауданының тумасы, айтыскер ақын Серік Құсанбаевтың туғанына 55 жыл (1963)
 28 қыркүйек Катонқарағай ауданының тумасы, жазушы Оралхан Бөкейдің туғанына 75 жыл (1943-1993)
 28 қыркүйек Алтай зерттеушісі Владимир Афанасьевич Обручевтің туғанына 155 жыл (1863-1956 ж)
 30 қыркүйек Өлке зерттеушісі, «Прииртышский коммунар» газетінің  (Семей) фототілшісі Михаил Николаевич Гороховтың туғанына 120 жыл (1898– 1978 ж.ж.)
 қыркүйек Шығыс Қазақстан  Мемлекеттік Техникалық университетінің (бұрынғы Өскемен құрылыс жол иниституты) ашылғанына 60 жыл (1958 ж.)
 қыркүйек Абай ауданының тумасы, ҰОС және еңбек ардагері ардагері, бірнеше мемлекеттік марапаттың иегері Жұманбек Садуақасовтың туғанына 95 жыл (1923)
 Қыркүйек Шемонаиха ауданының құрылғанына 90 жыл (1928)
 қыркүйек Өскемен сыра зауытының өнім бере бастағанына 85 жыл (1933 )
 қыркүйек Өскемендегі экономика және қаржы колледжінің (бұрынғы кооператив техникумы) ашылғанына 75 жыл  (1943 ж.)
 Қазан
 1 қазан  Алашорда үкіметінің Семей облысынан сайланған мүшесі, Үкімет төрағасының орынбасары, Алаш қозғалысының көрнекті жетекшілерінің бірі Халел Ғаббасовтың туғанына 130 жыл  (1888 - 1931)
 2 қазан Семей қаласының тумасы, тарихшы, өлкетанушы, Семейдегі тарихи-өлкетану мұражайы директоры болған Бекен Теміровтің туғанына 70 жыл (1948)
 3 қазан Абай атындағы ғылыми әмбебап кітапханасының құрылғанына 135 жыл  (1883)
 8 қазан  Семей қаласының тумасы, Кеңес Одағының Батыры П.Ф. Железняковтың туғанына 100 жыл (1918-1951)
 11 қазан  Күршім ауданының тумасы, мәдениеттанушы-ғалым, сыншы, философия ғылымдарының докторы, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Сәбетқазы Ақатайдың туғанына 80 жыл (1938-2003)
 12 қазан  Күршім ауданының тумасы, жазушы, аудармашы, журналист Жүніс Ыбыраевтың туғанына 90 жыл (1928-2002)
 16 қазан  Аягөз ауданының тумасы, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі, ақын-жазушы Ерғазы Рахимовтың туғанына 80 жыл (1938-1994)
 18 қазан  Ұлан ауданының тумасы, бокстан СССР спорт шебері, ҚР кикбоксинтан еңбек сіңірген шебері, үш мәрте Европа чемпионы, көптеген халықаралық, республикалық кубоктердің жеңімпазы Ержан Шегеновтың туғанына 50 жыл (1968)
 20 қазан  Абай ауданының тумасы, Семей қазақ драма театрының әртісі,  ҚР Халық әртісі   Сіләмбек Қыдыралиннің туғанына 110  жыл (1908-1983 жж.)
 20 қазан  Өскеменде тұңғыш пионер ұйымының құрылғанына 95 жыл. (1923)
 20 қазан    Аягөз қаласының тумасы, химия ғылымдарының докторы, профессор, КСРО өнертапқышы Баян Мұхитдинованың туғанына 75 жыл (1943)
 20 қазан   Катонқарағай ауданының тумасы, ҚР жазушылар Одағының мүшесі, ақын, Қатонқарағай ауданының Құрметті азаматы Төлеген Рахымжанұлының туғанына 80 жыл.(1938-2010)
 22 қазан  ҚР Ұлттық Ядролық Орталықтың (Курчатов қаласы) ғылыми –техникалық бағдарламалар жасау эксперттік тобының жетекшісі, Бас ғылыми қызметкер, «Құрмет» орденінің иегері Жеңіс Рахметұлы Жотабаевтың туғанына 75 жыл (1943)
 23 қазан  Совет Одағының батыры В.М. Милецкий туғанына 100 жыл (1918-1993)
 25 қазан  Шемонаиха ауданының тумасы, екі дүркін олимпиада чемпионы, төрт дүркін әлем чемпионы, он екі дүркін әлем чемпионатының жүлдегері Я. А. Рыльскийдің туғанына 90 жыл (1928-1999)
 26 қазан  Мемлекет қайраткері, үш мәрте Социалистік Еңбек Ері, екі мәрте Сталин сыйлығының лауреаты, машина жасау министрі, СССР Жоғарғы Кеңесінің Шығыс Қазақстан облысынан депутаты, Өскемен қаласының Құрметті азаматы Ефим Павлович Славскийдің туғанына 120 жыл (1898-1991)
 26 қазан Лениногор қаласының тумасы, Риддер қаласының Құрметті азаматы, Қазақ ССР халық ағарту ісінің үздігі, өлкетанушы Прасковья Семеновна Тихоновскаяның туғанына 100 жыл (1918)
 28 қазан  Катонқарағай, Тарбағатай өңірінде қызмет еткен ақын –демократ, алаш қайраткері, Сұлтанмахмұт Торайғыровтың туғанына  125 жыл (1893-1920)
 30 қазан Суретші, СССР, ҚР  Суретшілер Одағының (1991), (1992) мүшесі, Д. Серікбаев атындағы  ШҚТУ-нің оқытушысы Сергей Петрович Шупляктың туғанына 65 жыл. (1953)
 Қараша  
 1 қараша  Абай ауданының тумасы, ақын Тыныштықбек Әбдікәкімовтың туғанына 65 жыл (1953)
 4 қараша  Өскемен қаласы «Востокмашзавод» АҚ-ның  алғашқы балқытылған  болат қорытпасын  бергеніне 60 жыл (1958)
 5 қараша  Абай ауданының тумасы, ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты, профессор Уәлхан Әбділмановтың туғанына 85 жыл (1933)
 5 қараша Семей цемент зауытының іске қосылғанына 60 жыл (1958)
 7 қараша Абай ауданының тумасы, жазушы Ырысхан Мұсаұлының туғанына 85 жыл (1933-2012)
 7 қараша Ұзақ жылдар Семей қаласында қызмет еткен, ақын Вячеслав Кобриннің туғанына 80 жыл (1938)
 7 қараша Семей қаласының тумасы, Кеңес Одағының батыры П. Ф. Железняковтың  туғаныа 100 жыл (1918-1951)
 8 қараша Жарма ауданының тумасы, әдебиет сыншысы, абайтанушы, Алаш қозғалысының қайраткері Ыдырыс Мұстанбаевтың туғанына 120 жыл (1898-1937)
 10 қараша Семей қаласының тумасы, тарихшы, саясаттану ғылымдарының докторы, профессоры, Ресей саясаттану академиясының толық мүшесі  Шырын Құрманбаеваның туғанына 60 жыл (1958)
 23 қараша Шемонаиха ауданының тумасы, Олимпиада чемпионы, екі дүркін әлем және Европа  чемпионы, спортшы Н. В. Торлопованың туғанына 40 жыл.  (1978)
 18 қараша Қазақ халқының біртуар балуаны, КСРО-ның жеті  дүркін  чемпионы,  спорт  шебері, Қазақстанның еңбек сіңірген жаттықтырушысы, ҚР  Күрес федерациясының  Құрметті  президенті,  ҚР Құрметті  спорт  қайраткері  Дәулет Тұрлыхановтың  туғанына 55 жыл (1963)
 25 қараша «Семей силикат заводының» іске қосылғанына 60 жыл (1958) (қазіргі «Силикат» ЖШС))
 қараша 55 жыл бұрын Париж қаласындағы француздың ең ірі «Галлимер» баспасынан М. О. Әуезовтың «Абай жолы» роман - эпопеясы «Абайдың жастық шағы» деген атпен жарық көрді. Аударған - А. Вите, алғысөзін жазған - Л. Арагон.
 Желтоқсан
 3 желтоқсан Абай ауданының тумасы, жазушы Жекен Жұмахановтың туғанына 105 жыл  (1913-1978)
 6 желтоқсан Шығыс Қазақстан облыстық Жамбыл атындағы драма театрының  әртісі Е.И. Крупенникованың туғанына 100 жыл (1918 -1989)
 10 желтоқсан Марқакөл ауданының тумасы, ақын Мұрат Тастағановтың туғанына 65 жыл (1953)
 10 желтоқсан Кеңес Одағының батыры, Өскемен қаласының Құрметті азаматы  Петр Иванович Логвиннің туғанына 100 жыл  (1918-1995)
 12 желтоқсан Абай ауданының тумасы, ауыл шаруашылық ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан ғылым академиясының корреспондент мүшесі, Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген ғылым қайраткері Араб Ғаббасовтың туғанына 115 жыл (1903 – 2002)
 13 желтоқсан Абай ауданының тумасы, жазушы Әбіш (Әбусағит) Жиреншиннің туғанына 105 жыл (1913-1975)
 15 желтоқсан Тарбағатай ауданының тумасы, актер, режиссер, сазгер Сахан Әкелеевтің туғанына 60 жыл (1958)
 20 желтоқсан Кеңес Одағының Батыры, Өскемен қаласының Құрметті азаматы  Федор Савинович Кокориннің туғанына 100 жыл (1918–1997)
 23 желтоқсан Зайсан ауданының тумасы, жазушы, аудармашы Уақап Қыдырханұлының туғанына 85 жыл (1933)
 24 желтоқсан Кеңес Одағының Батыры  С. А. Елистратовтың туғанына 95жыл (1923)
 27 желтоқсан Ұлан ауданының тумасы, ғалым, түркітанушы Сәрсен Аманжоловтың туғанына 115 жыл(1903-1958)
 29 желтоқсан Семей өңірінің тумасы, халық әртісі Бикен Мұхамеджанованың туғанына 80 жыл (1938-1999 )
 30 желтоқсан Аягөз ауданының тумасы, ақын Нұркенже Хасеновтің туғанына 75 жыл (1943)
 30 желтоқсан Бородулиха ауданының тумасы, Кеңес Одағының батыры И. В. Косенковтың туғанына 95 жыл (1923-2015)

 Айы, күні белгісіз айтулы күндер: 

Әскери инженер, өлкетанушы, этнограф, «Описание Средней Орды киргиз-кайсаков», «Домовая летопись» еңбектерінің авторы, семейлік Иван Григорьевич Андреевтің туғанына 275 жыл (1743-1801)

Аңшы М. Рахмановтың «Рахман қайнары» ыстық бастауларының  емдік қасиеттерінің ашқанына 255 жыл (1763)

Тау-кен инженері, геолог, географ, Сібірдегі танымал тарихшы, Алтай өңірінің зерттеушісі, Петербург Ғылым Академиясының мүше – корреспонденты Григорий Иванович Спасскийдің туғанына 235 жыл. (1783-1864)

Белгілі қоғам қайраткері, Қазақстанның мұражай және баспа ісінің дамуына айтарлықтай үлес қосқан атақты би, Тана мырза Тілемісұлының туғанына 215 жыл (1803-1868)

Жарма өңірінің тумасы ,әнші, ақын, көп қырлы өнерпаз Назаролла  Жүндібайұлының (Ағашаяқ) туғанына 200 жыл (1818-1898)

Жармалық ақын, әнші, Абай шығармаларын насихаттауда көп еңбек сіңірген Қуандық Сабырбайқызының туғанына 175 жыл (1843-1928)

Шыңғыстау өңірінің тумасы, суырып салма ақын Байкөкше Балғынбайұлының туғанына 205 жыл (1813-1892)

Чернигов полкі көтерілісіне қатысушы, Сібірде, Бұқтырма бекінісінде (1829-1836) жазасын өтеген, декабрист Матвей Иванович Муравьев-Апостолдың туғанына 175 жыл (1793-1886)

Өскемен қаласында тұңғыш мемлекеттік ерлер мен әйелдерге арналған приходтық училищенің ашылғанына 155 жыл (1863)

Шыңғыстау өңірінің тумасы, Абай мұрасын тұңғыш бастырушы, ақын Кәкітай Ысқақұлының туғанына 150 жыл (1868-1915)

Зайсан уезінің тумасы, «Алаш» қозғалысының қоғам қайраткері, ағартушы, фольклоршы Отыншы Әлжановтың туғанына 145 жыл (1873-1918)

Шыңғыстау өңірінің тумасы, ақын, сазгер Уәйіс Шондыбайұлының туғанына 145 жыл (1873-1923)

Зайсан ауданында Кендірлік селосының құрылғанына 145 жыл (1873)

Ғалым- астроном, күн құрылғыларын ойлап тапқан өнертапқыш, СССР гелиотехникасының пионері, 1921-1934 жылдары Зайсан қаласында педагог болып қызмет істеген Владимир Николаевич Бухманның туғанына 140 жыл (1878–1962).

Семей облыстық статистикалық комитеттің құрылғанына 140 жыл (1878)

Қайта өңдеу өнеркәсібінің байырғы жұмысшысы, Красин атындағы май зауытының директоры (1937-1958), Өскемен қаласының Құрметті азаматы Иван Иванович Захаренконың туғанына 130 (1888-1975) жыл  

Үржар ауданының тумасы, Социалистік еңбек Ері Шпекбай Жақсыбековтің туғанына 130 жыл (1888-19)

Кеңес Одағының Батыры Андрей Александрович Васильевтің туғанына 120 жыл   (1898 – 1945)

Глубокое ауданының тумасы, Кеңес Одағының Батыры Васильев Тимофей Петровичтің туғанына 120  жыл   (1898 – 1945)

Абыралы ауданының тумасы, ақын Иса Биназаровтың туғанына 120 жыл (1898-1964)

Ақын, жазушы, журналист, «Звено Алтая» әдеби бірлестігінің жетекшісі  (1924-1928) Михаил Федорович Иванусьев-Алтайскийдің туғанына 115 жыл (1903-1937)

Абай ауданының тумасы, Социалистік Еңбек Ері Оразғали Қазанбаевтың туғанына 115 жыл (1903-1981)

Социалистік еңбек Ері Селиверст Нестеренконың туғанына 115 жыл (1903)

Шыңғыстау өңірінің тумасы, ақын, драматург Зият Шәкәрімұлының туғанына 110 жыл (1908)

Семей кеме жөндеу зауытының негізі қаланғанына 110 жыл (1908)                                             

Күршім мұражайының негізін қалаған (1976), өлкетанушы, ақын  Мстислав Анатольевич Кушниковтың туғанына 110 жыл (1908- )

Зайсан қаласындағы М. Әуезов атындағы мектептің ашылғанына 105 жыл. (1913)

Ұзақ жылдар Семей қаласында тұрған, ҰОС-ның қатысушысы (1941-1945), суретші, график Валентин Александрович Христолюбовтың туғанына 100 жыл.  (1918-1979)

«Усть-Каменогорская жизнь» (1918) газетінің алғашқы санының  шыққанына 100 жыл.

Семей қаласының тұрғыны, суретші, график, Семей қаласындағы Түрксиб тарихи мұражайын ұйымдастырушылардың бірі Анна Денисовна Несинаның туғанына 100 жыл. (1918-1992)

Глубокое ауданының  тумасы,  Кеңес Одағының Батыры Николай Иванович Казаченконың туғанына 105 жыл     (1913 – 1944)

Семей қаласында құрылған алғашқы қазақ футбол командасына («Олимп», «Ласточка», «Орлята», «Ярыш)» 105 жыл

Социалистік еңбек Ері Анатолий Воронковтың туғанына 100 жыл (1918-1966)

Социалистік еңбек Ері Бике Айдархановтың туғанына 100 жыл (1918-1970)

Шемонаиха ауданының тумасы, Социалистік Еңбек Ері Мария Носованың туғанына 100 жыл (1918-2002)

Семей метеорологиялық қызмет орталығына  95 жыл (1923)

Семей губерниясында ең алғаш медициналық көмектің ұйымдастырылғанына 95 жыл (1923)

Бородулиха ауданының тумасы, Кеңес Одағының батыры Д.Т. Камоликовтың туғанына жыл 95 жыл (1923)

Абай ауданының тумасы, үш жылдай соғыста болып, «Красная звезда», «Слава», «Отан соғысы» ордені, жауынгерлік ерлігі үшін медаль иегері, Польша жерінде қаза тапқан қаһарман қыз Баян Байғожинаның туғанына 95 жыл (1923-1945)

Глубокое ауданының тумасы,   Кеңес Одағының Батыры  Федор Михайлович Мехниннің туғанына 90 жыл (1923 – 1944)

Бұқтырма өңірінің тумасы, суретші  Петр Павлович Гавриленконың туғанына 90 жыл  (1928 )

«Алаш ісінің», Алаш партиясы мүшелерін жаппай құғындаудың басталғанына 90 жыл (1928)

Социалистік еңбек Ері Петр Иванович Паниннің туғанына 90 жыл (1928- )

Көкпекті ауданының тумасы, Социалистік еңбек Ері Назарбек Саяхимовтың туғанына 90 жыл (1928-)

Шемонаиха ауданының тумасы, Социалистік Еңбек Ері Павел Парфенович Тютюньковтың туғанына 90 жыл (1918-)

Д. Қалматаев атындағы Семей мемлекеттік медициналық колледжінің (бұрынғы акушерлік техникум)  ашылғанына 90 жыл.  (1928)

Социалистік еңбек Ері Уалхан Байзақовтың туғанына 85 жыл (1933-2001)

Социалистік еңбек Ері Шайхыслям Мусиннің туғанына 85 жыл (1933-2004)

Социалистік еңбек Ері Серік Талмұрзиннің туғанына 80 жыл (1938-)

Лениногор қаласының (Риддер) тумасы, суретші, СССР Суретшілер Одағының мүшесі,(1975)  Абельден Ганиевич Сапуговтың туғанына 80  жыл (1938)

Шығыс Қазақстан облыстық балалар биологиялық орталығының ашылғанына 80 жыл. ( Семей қаласы) (1938)

Өскемен қаласындағы № 1 балалар музыкалық мектебінің ашылғанына 75 жыл (1943)

Семей қаласының тумасы, суретші, Халықаралық шығармашылық Академиясының академигі  (1999) Виктор Григорьевич Маркеловтың туғанына 75 жыл (1948)

Суретші, Семей суретшілерінің «Осенний салон» тұңғыш  көрмесіне (1992)   қатысушы Леонид Григорьевич Медведевтің туғанына 70 жыл.  (1948)

Өскемен қаласы Ертіс өзеніндегі теміржол көпірінің іске қосылғанына 65 жыл (1953ж)

Абай ауданының тумасы, қазақ күресінен Қазақ КСР спорт шебері, Қазақстанның екі мәрте түйе балуаны, Халық ағарту ісінің озық қызметкері Мағауия Оразбековтің туғанына 70 жыл (1948)

Аягөз ауданының тумасы, медицина ғылымдарының докторы, профессор Серік Шоқмайытовтың туғанына 70 жыл (1948)

Тарбағатай ауданының тумасы, 140-тан астам ғылыми жарияланым мен монографияның авторы, медицина ғылымдарының   докторы, профессор, ҚР Медицина ғылыми академиясының корреспондент мүшесі Людмила Қаражанованың туғанына 75 жыл (1943)

Шығыс Қазақстан облыстық мемлекеттік филармониясының ашылғанына  60 жыл (1958)

Большенарым ауданы Новая Хайрузовка ауылының іргесі қаланғанына  60 жыл (1958)  ( қазір Қатонқарағай ауданы)

Зайсан ауданының тумасы, ақын, мемлекеттік сыйлықтың иегері Гүлнар Салықбаеваның туғанына 55 жыл (1963)

Шығыс Қазақстан облыстық сәулет-этнографиялық, табиғи-ландшафттық мұражай-қорығының ашылғанына 50 жыл  (1968)

Абай ауданында құрылған «Қаламқас» жастар ән-би ансамблінің құрылғанына 45 жыл (1973)

Өскемендегі Орталық әмбебап дүкеннің ашылғанына 45 жыл  (1973)

Қазақфильм киностудиясы шығарған «Абай» деректі фильмінің түсірілгеніне 35 жыл

(1983)

 

*************

Кітаптар мерейтойы:

130 жыл бұрын Абайдың тапсыруымен Шәкерім «Қалқаман -Мамыр» поэмасын жазды.

120 жыл бұрын, 1898 ж. Абай өзінің «Қара сөздерін» жазып бітті.

100 жыл бұрын С. Торайғыровтың «Адасқан өмір» поэмасы жарық көрді (1918)

85 жыл бұрын С. Торайғыровтың «Қамар сұлу» романы жарық көрді. (1933)

85 жыл бұрын қазақ прозасында тұңғыш рет жануарларға арналған М. Әуезовтың «Көксерек» повесі жарық көрді (1928)

70 жыл бұрын М.Әуезовтың екі кітаптан тұратын «Абай» романы орыс тілінде басылып шықты.(1948, аударған А. Никольский, Т. Нұртазин, Л. Соболев)

70 жыл бұрын С. Бегалиннің «Көксегеннің бастан кешкендері» повесі орыс тілінде Мәскеуде жарық көрді. (1948)

Мұхтар Мағауиннің «Аласапыран» роман –дилогиясының жарыққа шыққанына (1983) 35 жыл.

 

М.О. Әуезовтың өмірі мен шығармашылығына байланысты викторина біліміңді тексер

Викторина!

pllinkz

А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасы

шығыс қазақстан әдеби картасы

Шығыс Қазақстан танымал есімдер

addressbook001

addressbook002

© А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан Облыстық Кітапханасы | Восточно-Казахстанская областная библиотека имени А.С. Пушкина. 1998-2024
Besucherzahler
счетчик посещений